Visie van De Wereldbuur

versie 17 dec 2023

Wij vinden het leuk en boeiend om aan te haken bij elkaar om dingen samen te doen, vanuit het besef dat samen mag en niet altijd moet.

 

De Wereldbuur wil collectief wonen met privé woningen en gedeelde gemeenschappelijke voorzieningen. We geven ruimte aan mensen met diverse achtergronden die samen willen wonen, leven en werken in een duurzame en groene omgeving. We werken graag samen met buurtbewoners en eventuele andere wooncollectieven. We willen een gemeenschap waarin we voor elkaar zorgen en opkomen, waar verbinding normaal is en niemand alleen staat. En waar we er ook zijn voor mensen die tijdelijk een plek nodig hebben. Op deze manier geven we ook antwoord op huidige grote maatschappelijke vraagstukken. 

 

De kernwaarden van onze wooncoöperatie zijn: 

 

Zo dragen we bij aan het bestrijden van de woon-, klimaat- en zorgcrisis. Hieronder werken we onze kernwaarden verder uit.

Gemeenschappelijk

De Wereldbuur streeft een gemeenschappelijke vorm van wonen na, met voor iedereen een acceptabele kleine privé woonruimte. We delen de woongemeenschap zo in, dat bewoners elkaar tegenkomen in gedeelde ruimten. 

Naast ruimte delen we taken, verantwoordelijkheden en spullen. Dit werkt een duurzame, kleinschalige economie in de hand en zorgt voor onderlinge verbinding van bewoners. We doen onderhoud en beheer zoveel mogelijk zelf in plaats van dit uit te besteden.

 

De bewoners delen de kernwaarden. Religie, levensbeschouwing, politieke overtuiging, spiritualiteit et cetera zijn geen onderdeel van de identiteit van de gemeenschap maar een privé-aangelegenheid van de bewoners.

Divers

De Wereldbuur kiest voor diversiteit boven homogeniteit. Er is bereidheid en vaardigheid om eigen normen en gewoonten ter discussie te stellen. We zijn nieuwsgierig naar andere manieren van leven en zien meerwaarde in diversiteit; in leeftijd, vitaliteit, levensovertuiging, gender, seksualiteit, migratiegeschiedenis en vaardigheden.

Duurzaam

Bij nieuwbouw of renovatie hergebruiken we zo veel mogelijk materialen. We wekken een groot gedeelte van de energie zelf op. We produceren zo weinig mogelijk afvalwater en afvalstoffen, hebben gezamenlijk voorzieningen en delen spullen.
We denken in de uitwerking op wijkniveau aan bijvoorbeeld deelauto’s, energiecoöperatie en gemeenschappelijke warmte-opslag.

Gastvrij

De wooncoöperatie is een levendige plek die meer biedt dan alleen wonen. Er is bedrijvigheid in de gemeenschappelijke ruimtes. We maken een deel van ons terrein en de gebouwen toegankelijk voor buurtbewoners en anderen. We denken aan een multifunctionele ruimte voor activiteiten en flexwerkplekken die ook door buurtbewoners gebruikt kunnen worden. Het gaat ook over buurtbewoners die meedoen aan onze activiteiten, zoals tuinieren, klussen of deelnemen aan cursussen.

 

Een aantal eenheden wordt gereserveerd voor kortdurende bewoning. Bijvoorbeeld voor statushouders, studenten of anderen die baat hebben bij een tussenstap voordat ze ergens een definitieve plek vinden. Ons doel hiermee is om tot wederzijdse verrijking en/of verbinding te komen en bij te dragen aan een antwoord op maatschappelijke vraagstukken.

 

Omdat woongemeenschappen sterk in ontwikkeling zijn, zijn geïnteresseerden welkom om onze woongemeenschap te bezoeken. Onze gemeenschap en woningen kunnen ook voor anderen met plannen voor een gemeenschappelijk woonproject weer tot inspiratie dienen: hoe is er gebouwd, hoe is de energievoorziening georganiseerd, hoe we onze beslissingen nemen, hoe leven wij dan samen, etc.

Organisatie

In De Wereldbuur wordt gemeenschappelijk gewoond en wordt vanuit autonomie en verantwoordelijkheid coöperatief beheerd. We gebruiken:

  1. Sociocratische beslismodellen om de wijsheid van alle deelnemers te verzamelen en ruimte te geven aan ieders talenten om deze ten behoeve van de gemeenschap in te zetten.
  2. Een Bewonersvereniging waarvan de leden met elkaar de gemeenschap onderhouden en een vereniging of stichting die eigenaar is van het vastgoed en de grond.

De Wereldbuur wil onderdeel uitmaken van een wijk waarin buurtbewoners en eventueel meerdere wooncoöperaties samenwerken, met bijvoorbeeld ook een energiecoöperatie, een deelauto-coöperatie, et cetera.

 

De (toekomstige) bewoners organiseren zich in een bewonersvereniging (In Oprichting). Het eigendom van het vastgoed en de grond komt in een aparte rechtspersoon (vereniging of stichting: de vastgoedeigenaar). Het bestuur van de bewonersvereniging zal het budget voor beheer en onderhoud verantwoorden. Het bestuur vertegenwoordigt de bewoners naar buiten, onder andere als bestuurslid van de vastgoedeigenaar.

De bewoners organiseren alle werkzaamheden in de gemeenschap inclusief het beheer en onderhoud van het groen en de opstallen.

Omdat er verloop zal zijn onder bewoners is er een aannamebeleid dat ervoor zorgt dat nieuwe bewoners niet alleen passen maar zich ook verbinden aan de kernwaarden en de doelstellingen van de woongemeenschap. 

 

De Wereldbuur wil een anti-speculatie-constructie waardoor betaalbare huur eeuwigdurend gegarandeerd kan worden. Dit model kan aangepast worden op de gewenste invulling van een concreet project.

Schets van programma van eisen en wensen

We willen een gemeenschap van 20 tot 30 woningen ontwikkelen. De oppervlakte van de woningen varieert van 55 tot 90 m2. Er is ruimte voor verschillende gezinssamenstellingen, passend bij de ontwikkelingen van de huidige tijd met kleinere gezinnen. We hebben bewoners van verschillende leeftijden, in verschillende fasen van het leven, met verschillende culturele identiteiten. Vanaf de start van hun wooncarrière en jonge gezinnen tot ouderen.

We hebben gemeenschappelijke ruimten. Per 5 tot 6 huishoudens is er een huiskamer en  keuken of woonkeuken. Verder zijn tuin, terras, schuur, washok gemeenschappelijk. De privéwoning is voldoende om je in terug te trekken en een maaltijd te bereiden.

Alle gemeenschappelijke ruimten en voldoende woningen moeten toegankelijk zijn voor rolstoelen en scootmobielen. De woningen zijn levensloopbestendig.

 

De gemeenschappelijke ruimten dienen zo gesitueerd te zijn dat het bewoners uitnodigt om daar gebruik van te maken (niet op de bovenste verdieping). Bewoners gaan bij voorkeur via gemeenschappelijke ruimten naar privé gedeelten. Het moet eenvoudig zijn om de buurt in de gemeenschappelijke ruimtes uit te nodigen.

 

We willen zo veel als mogelijk gebruik maken van sloopmateriaal en biobased bouwgrondstoffen. Het gebouw moet energie positief zijn. In de zomer wordt er warmte opgeslagen om in de winter het gebouw mee te verwarmen. We gebruiken zo veel mogelijk passieve ventilatiesystemen, door daar bij het ontwerp van het gebouw al rekening mee te houden. De wintertemperatuur is 18 graden. De zomertemperatuur mag oplopen tot 26 graden.

 

Er is parkeerplek voor deelauto’s (met laadpalen) en fietsen (met stopcontacten). Het aantal parkeerplekken voor eigen auto’s en voor bezoekers is beperkt.

De ontwikkel- en bouwfase

Het vastgoed wordt in co-creatie ontworpen om vervolgens ook met medewerking van toekomstige bewoners gerealiseerd te worden. We kiezen voor een organisch bouwproces in overleg met architect en aannemer. Bepaalde werkzaamheden worden door de toekomstige bewoners zelf uitgevoerd. Te denken valt aan het door bewoners uitvoeren van: inkoop van (sloop)materialen, schoonmaken en opruimen op de bouwplaats, afbouwen/-werken van woningen, aanleggen van groenvoorziening, etc.

Financiering

De grote uitdaging voor alle partijen betrokken bij het financieren van woongemeenschappen is het kloppend krijgen van de financiering met behoud van betaalbare huren. De kern van dit maatschappelijk probleem wordt gevormd door de grondprijs. Daarnaast zijn er ook problemen met bouwstoffen, beschikbaarheid van personeel en de leenrente.

 

Bij de financiering hebben we aan de ene kant de huuropbrengst en aan de andere kant de kosten van realisatie van het project en de lopende kosten van onderhoud en eventuele uitbreiding.

De huuropbrengst

De Wereldbuur wil 50% sociale huur (in eigen beheer) en 50% middenhuur huishoudens realiseren. De gemiddelde grootte van een huishouden bedraagt 2 personen. Er zijn één- en meerpersoons appartementen waaronder 2 woningen voor een groter gezin. De sociale maandhuur bedraagt (lage aftoppingsgrens/huurliberalisatiegrens 2024) €650,- en voor de middenhuur komen we op €1.150,-.

 

De Wereldbuur wil 20 tot 30 wooneenheden realiseren. Voor het onderstaande rekenmodel gaan we uit van 26.

Dat leidt tot een huuropbrengst:

 

Afhankelijk van de mogelijkheden ter plaatse kunnen we ook nog inkomsten uit de verhuur van werkruimtes realiseren.

De projectkosten

Commerciële banken financieren maximaal 50-70% van de totale projectsom. Banken beoordelen de financierbaarheid op een totale projectsom van maximaal 16x de huuropbrengst (16 x €280,8k = €4,493 miljoen). We gaan uit van 50% bankfinanciering.

 

Het overige deel van de financiering (50%) verwachten wij te realiseren vanuit deelnemers, crowdfunding en giften. Meerdere deelnemers hebben bezittingen waarvan de waarde als lening ingebracht zal worden. In dit kader is het gemengde karakter met sociale en middenhuur van belang. Op deze wijze is het project ook aantrekkelijk voor iets meer bemiddelde deelnemers.

 

Om €2,25 miljoen (= circa 50% projectsom) bijeen te brengen zouden 7 huishoudens (van de 26) bereid moeten zijn om gemiddeld circa € 325.000 in te brengen - haalbaar voor huishoudens die instappen met een grotendeels afgeloste koopwoning. Daarnaast hebben vergelijkbare projecten eerder al bedragen tot €500.000 opgehaald uit crowdfunding en giften. Wij denken derhalve dat we op deze wijze de aanvullende financiering naast de banklening bij elkaar kunnen brengen.

 

De verkoper van de grond dient zich als onderdeel van de oplossing te zien. Dat kan wanneer de grondeigenaar bereid is om de koopsom van de grondverkoop uit te smeren over een langere periode van 30, 50 of 100 jaar. Dit kan middels een erfpacht en het splitsen van het economisch en juridisch eigendom.

 

Wat we kunnen realiseren met een huuropbrengst van €280.800/jr is sterk afhankelijk van de erfpacht of soortgelijk financieringsmodel voor de grond. Een erfpacht kan de benodigde financiering substantieel verlagen. In het volgende rekenvoorbeeld gaan wij uit van bouwkosten van gemiddeld € 173.000 per woning (=26 x €173k = € 4,5 miljoen):

 

Te financieren € 4,5 miljoen

Banklening € 2,25 miljoen a 4,7% € 105.750 / jaar

Leningen van deelnemers a 2% € 45.000 / jaar

Erfpacht: € 60.000 / jaar (schatting)

Resteert voor beheer en onderhoud € 70.000 / jaar

 

Beheer en onderhoud wordt door de bewoners zelf uitgevoerd.

Eventuele huuropbrengsten uit werkruimtes zijn niet meegenomen in dit rekenvoorbeeld.

 

In het bouwproces kunnen aanzienlijke besparingen gerealiseerd worden door meewerkende bewoners, het oogsten en toepassen van sloopmaterialen en het juist faseren van het bouwproces. Deze besparingen moeten niet vooraf ingecalculeerd worden, maar bij realisatie aan de bewoners teruggegeven worden in de vorm van lagere huren en/of extra voorzieningen.